สวมสร้างพลัง ไขความลับเสื้อสุดล้ำที่ซ่อนโซลาร์เซลล์ไว้ในเนื้อผ้า

จากประเด็นเป้าหมายร่วมในที่ประชุมรัฐภาคีกรอบอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ หรือ COP 26 ที่ว่าด้วยการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิให้เป็นศูนย์ (Net Zero Emission) หลายประเทศจึงตระหนักและเร่งวางแผนการลดปริมาณก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ให้ได้มากที่สุด โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมที่ใช้เชื้อเพลิงฟอสซิลอย่างการผลิตไฟฟ้า

ทำให้แนวโน้มการเลือกใช้พลังงานหมุนเวียนเข้ามามีบทบาทมากยิ่งขึ้น ไม่ว่าจะเป็นพลังงานสะอาดจากการจัดการของเสีย พลังงานน้ำ พลังงานลม รวมไปถึง “พลังงานแสงอาทิตย์ หรือโซลาร์เซลล์” ที่นอกเหนือจากการพัฒนาวัสดุเชิงโครงสร้างขนาดใหญ่แล้ว ปัจจุบันยังมีอีกหลากหลายนวัตกรรมที่ถูกออกแบบมาให้มีขนาดเล็กลง เพื่อให้ผู้บริโภคหน่วยย่อยได้มีส่วนร่วมในการใช้งาน อีกทั้งยังคงสามารถรักษาคอนเซ็ปต์รักษ์โลกไปได้ด้วยในตัว

ล่าสุด กลุ่มนักวิจัยจากภาควิชาการออกแบบและภาควิชาฟิสิกส์ประยุกต์ มหาวิทยาลัยอัลโต (Aalto University) ได้ร่วมกันทดสอบความเป็นไปได้เชิงโครงสร้างของ “สิ่งทอพลังงานแสงอาทิตย์” โดยสร้างสรรค์เป็น “เสื้อแจ็กเก็ตพลังงานโซลาร์เซลล์” สุดล้ำ ภายใต้โปรเจ็กต์ที่ชื่อว่า “Sun-Powered Textiles” ที่ถึงแม้ภายนอกจะดูเหมือนเสื้อคลุมหน้าตาสุดแสนมินิมัล แต่ภายในกลับถูกซ่อนไว้ด้วยเทคโนโลยีสิ่งทอจากพลังงานแสงอาทิตย์ที่ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้างผลิตภัณฑ์ที่ผลิตพลังงานได้แบบไม่เทอะทะหรือกระทบต่อรูปทรงของเสื้อผ้า รวมถึงเพื่อให้นักออกแบบมีอิสระในการดีไซน์โดยมองข้ามขีดจำกัดของสิ่งทอโซลาร์เซลล์แบบเดิม ๆ 

สิ่งทอโซลาร์เซลล์นี้นอกจากจะได้รับการออกแบบโครงสร้างมาให้เหมือนสิ่งทอธรรมดาอื่น ๆ แล้ว ก็ยังมีความพิถีพิถันทั้งเรื่องของความหนาแน่นของเนื้อผ้า สี ช่องว่างระหว่างเส้นใย ที่ถูกคิดค้นมาแล้ว ว่าสามารถปกปิดแผ่นโซลาร์เซลล์ได้อย่างเนียนสนิท แต่ยังคงรับปริมาณแสงได้เพียงพอต่อการผลิตพลังงาน และที่สำคัญเจ้าสิ่งทอนี้ยังนำไปใช้ผสมกับเส้นใยชนิดอื่น ๆ ที่ได้รับความนิยมอยู่แล้วอย่างเช่น ฝ้าย ลินิน วิสโคส พอลิเอสเทอร์ พอลิเอไมด์ ได้หากมีคุณสมบัติทางแสงที่เหมาะสม อีกทั้งยังมีความยืดหยุ่นและผ่านการเคลือบผิววงจรเป็นอย่างดี จึงสะดวกต่อการใช้งาน สวมใส่สบาย และยังสามารถซักทำความสะอาดด้วยเครื่องซักผ้าได้อีกด้วย

และนอกจากประเด็นในด้านของการออกแบบเพื่อความสวยงามแล้ว จากการทดสอบเบื้องต้นพบว่า สิ่อทอโซลาร์เซลล์ยังสามารถนำไปประยุกต์เป็นเครื่องนุ่งห่มอัจฉริยะหรือ Smart Clothing ที่ติดตั้งเซ็นเซอร์ตรวจจับสภาพแวดล้อม อุณหภูมิ ความชื้น หรือจำนวนก้าวเดินได้ด้วย จึงนำไปใช้พัฒนาเป็นชุดกีฬาที่รับรู้การเคลื่อนไหวได้ หรือจะเป็นเสื้อคลุมทางการแพทย์ เป็นต้น พร้อมรับส่งข้อมูลผ่านเครือข่าย IoT โดยที่ไม่ต้องชาร์จแบตเตอรีเพิ่มเติมเพื่อใช้งาน เรียกได้ว่าเป็นไอเท็มที่ถูกออกแบบมาเพื่อให้ความสะดวกต่อการดำเนินชีวิตประจำวันเป็นอย่างมาก เพราะความเจ๋งของสิ่งทอนี้ก็คือสามารถผลิตพลังงานไฟฟ้าได้ทั้งจากแสงในและนอกอาคาร จะสวมใส่ไปที่ไหนก็สร้างพลังงานได้ตลอด

แม้ว่าโปรเจ็กต์นี้จะยังอยู่ในระหว่างการพัฒนา แต่ก็นับว่าเป็นการเริ่มต้นที่น่าสนใจไม่ใช่น้อยสำหรับความคิดสร้างสรรค์ในการต่อยอดพัฒนาผลิตภัณฑ์ และในอนาคต เราอาจได้เห็นการประยุกต์นำวัสดุหรือเทคโนโลยีที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมเหล่านี้เข้ามามีบทบาทในการขับเคลื่อนสังคมแห่งความยั่งยืนผ่านวงการแฟชั่นมากขึ้น

ที่มาข้อมูลและภาพ :
บทความ “Aalto University researchers create jacket with hidden solar panels” โดย Rima Sabina Aouf จาก dezeen.com
บทความ “The results of the Sun-powered Textiles project will be presented as showcase jackets” โดย Department of Design จาก www.aalto.fi 

เรื่อง : มนต์นภา พานิชเกรียงไกร