#AsianParentsBeLike พ่อแม่เอเชียเป็นแบบไหน ทำไมถึงกลายเป็นเทรนด์ TikTok

ถ้าหากว่าคุณเป็นตัวจริงนักไถ Tiktok เชื่อว่าจะต้องเคยผ่านหูผ่านตาเทรนด์เด็ดที่ล้อเลียนหยอกเย้าพ่อแม่ชาวเอเชียนอย่าง “Asian Parents Be Like” มาบ้าง เพราะแค่วิดีโอที่ติดแฮชแท็ก #asianparentsbelike อย่างเดียวก็มีจำนวนการรับชมมากถึง 140 ล้านกว่าครั้งแล้ว ยังไม่รวมกับวิดีโอที่ใช้แฮชแท็กใกล้เคียงกันอย่าง #asianmombelike หรือ #asiandadbelike ที่ได้รับความนิยมเช่นเดียวกัน และอีกหลายคลิปที่ไม่ได้ติดแฮชแท็กดัง แต่มียอดผู้ชมหลักล้านไปจนถึงหลายล้านครั้ง

ทำไมผู้คนจากทั่วโลกถึงชอบดูคอนเทนต์ล้อเลียนพ่อแม่ชาวเอเชีย คอนเทนต์แบบ Asian Parents Be Like เป็นแบบไหน และความจริงพ่อแม่เอเชียนั้นเป็นอย่างไร ทำไมเรื่องราว พฤติกรรม และนิสัยของพวกเขาถึงกลายเป็นเทรนด์

Theo Bickel / Unsplash

“Asian Parents Be Like” จำลองล้อพ่อแม่แบบจัดเต็ม
ถ้านึกไม่ออกว่า คลิป Asian Parents Be Like เป็นอย่างไร ขอให้ลองจินตนาการถึงคลิปที่ “ลูก ๆ” รับหน้าที่เป็นตัวแสดงหลัก แล้วแสดงเลียนแบบท่าทางของ “พ่อแม่” ตัวเองแบบจัดเต็ม แล้วสลับบทบาทกลับมาเล่นเป็น “ตัวเอง” ไปด้วย เพื่อแสดงสถานการณ์จำลองช่วงเวลาที่กำลังโต้ตอบกับพ่อแม่ของพวกเขา มู้ดแอนโทนของคลิปส่วนใหญ่ใน Asian Parents Be Like เป็นคลิปเน้นความสนุกสนาน เสียงหัวเราะ และความรู้สึกในเชิงบวก

ส่วน “เหตุการณ์” ที่ถูกนำมาจำลองก็มีตั้งแต่การบอกเล่าล้อเลียนเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ เกี่ยวกับนิสัยและพฤติกรรมตลก ๆ ในชีวิตประจำวันของพ่อแม่ชาวเอเชีย ไปจนถึงเรื่องราวตลกร้ายเกี่ยวกับความเข้มงวดของพ่อแม่ชาวเอเชีย

Asian Parents Be Like มีตั้งแต่เรื่องขี้หมูราขี้หมาแห้ง อย่างเช่นการเลียนแบบวิธีออกเสียงภาษาอังกฤษของพ่อแม่ พฤติกรรมบ่นเก่งเวลาลูกเล่นโทรศัพท์มือถือ พฤติกรรมเคาะประตูแล้วเปิดเลยไม่รอให้อนุญาตก่อน พฤติกรรมปลุกก่อนเวลาแล้วบอกว่าสายแล้ว ๆ พฤติกรรมถามแล้วว่าให้ช่วยไหม แต่ไม่ให้ช่วยแล้วบ่นทีหลัง พฤติกรรมถามเยอะเวลาลูกออกจากบ้าน พฤติกรรมลืมอายุลูกหรือบางทีก็จำชื่อสลับกันเลยก็มี ไปจนถึงพฤติกรรมบ่นว่าอายุแค่นี้เหนื่อยง่ายจังเลยนะ พฤติกรรมห้ามมีแฟนตอนเรียน แต่เรียนจบแล้วถามหาหลาน พฤติกรรมไม่ขอโทษ แต่ชวนกินข้าวแทน หรือพฤติกรรมอยู่ ๆ ก็เกิดอยากจะเลกเชอร์ปรัชญาชีวิตขึ้นมาแบบแรนด้อม

ไปจนถึงเรื่อง “ตลกร้าย” อย่างเรื่องความเข้มงวดด้านการเรียน เหตุการณ์จำลองการตอบสนองของพ่อแม่ตอนที่ลูกได้เกรดแย่ ๆ หรือว่าสอบได้ 99 จากคะแนนเต็ม 100 เหตุการณ์ที่ได้คะแนนเต็มร้อยหรือได้เกรด A แล้ว แต่พ่อแม่ก็ยังแค่พยักหน้ารับไม่ได้ให้คำชม เหตุการณ์การรับมือกับญาติ ๆ และพ่อแม่ในช่วงวันรวมญาติ และเหตุการณ์ไฮไลต์ตอนลูกเปิดเผยว่าตัวเองเป็นเกย์

Asian Parents Be Like จากเหล่าเอเชียนในซีกโลกตะวันตก
คลิปใน Asian Parents Be Like มักจะถูกครีเอตขึ้นโดยคอนเทนต์ครีเอเตอร์เชื้อสาย “เอเชีย” ที่เติบโตในซีกโลกตะวันตก หรืออาจจะระบุอย่างเฉพาะเจาะจงได้ว่าเป็นลูก ๆ ของเหล่าผู้อพยพชาวเอเชียในประเทศตะวันตก โดยเฉพาะในหมู่ “เอเชียน-อเมริกัน” ที่มีจำนวนมากหลากหลายเชื้อชาติ ไม่ว่าจะเป็นจีน เกาหลี ญี่ปุ่น ไทย ฟิลิปปินส์ และอื่น ๆ อีกมากมาย เพราะพวกเขามักจะสังเกตเห็น “ความแตกต่าง” ระหว่างวิธีคิดและพฤติกรรมของพ่อแม่ของตัวเองและตัวเอง รวมถึงพ่อแม่ตัวเองและพ่อแม่คนอื่น ๆ ที่มีเชื้อสายตะวันตกทั้งหมด

ขณะเดียวกัน พวกเขารู้ดีว่าอะไรเป็น “ประสบการณ์ร่วม” ของเหล่าเอเชียด้วยกันที่พ่อแม่มักจะมีลักษณะนิสัยและพฤติกรรมบางอย่างใกล้เคียงกัน แต่ในขณะเดียวกันก็สร้างความ “ว้าว” ให้กับผู้ติดตามเชื้อสายอื่น ๆ ว่า “มีแบบนี้ด้วยเหรอ” โดยครีเอเตอร์มักรู้ว่าจะสื่อสารอย่างไรให้ออกมาเป็นเรื่องตลกขบขัน สร้างเสียงหัวเราะให้กับเหล่าผู้ติดตาม จึงทำให้คลิปในกลุ่ม Asian Parents Be Like ได้รับการตอบรับอย่างดีจากผู้ชม

Sue Zeng / Unsplash

Asian Parents Be Like ให้อีกด้านของพ่อแม่ผู้อพยพชาวเอเชีย
หนึ่งในพฤติกรรมคล้าย ๆ กันที่เราจะได้เห็นจาก Asian Parents Be Like คือพ่อแม่ชาวเอเชียมักจะดูเป็นคนแข็ง ๆ เข้มงวด และเสียงดัง แม้จะถูกพรีเซนต์ออกมาให้ตลกขบขัน แต่ในเวลาเดียวกันภาพลักษณ์แบบนี้ก็สะท้อนโลกความเป็นจริงของพ่อแม่ชาวเอเชียด้วย

สิ่งแรกที่คนมักจะคิดถึงเวลาพูดถึงพ่อแม่ผู้อพยพชาวเอเชีย คือมักจะดูเหมือนเข้มงวดกับลูก แม้จะมีครอบครัวเอเชียจำนวนมากที่ใช้วิธีเลี้ยงดูแบบค่อนข้างเผด็จการก็จริง เพราะมุ่งเน้นการให้เชื่อฟังพ่อแม่และคาดหวังความสำเร็จทางด้านวิชาการ แต่ก็ไม่ใช่ว่าทุกครอบครัวจะเข้มงวดสุด ๆ จนเหมือนกับเป็นการสเตอริโอไทป์พ่อแม่ชาวเอเชียที่ฝั่งตะวันตกมักจะมองว่าเหมือนกับเป็น “แม่เสือ” (Tiger mother) ที่มีวินัย เคร่งขรึม และชอบควบคุมแบบสุดเท่านั้น

งานวิจัยหลายชิ้นที่มีการศึกษาเพิ่มในช่วงหลังบอกว่า แท้จริงแล้ว วิธีเลี้ยงดูแบบแม่เสือไม่ใช่สิ่งปกติทั่วไปในเหล่าพ่อแม่ผู้อพยพชาวเอเชีย แต่เป็นรูปแบบเฉพาะที่พบได้ในครอบครัวเอเชียบางครอบครัวเท่านั้น ขณะที่เหล่าพ่อแม่ผู้อพยพชาวเอเชียแต่ละครอบครัวก็จะมีวิธีการเลี้ยงลูกที่แตกต่างกันไป

หลายครอบครัวเข้มงวดมากและควบคุมชีวิตลูก หลายครอบครัวแม้จะดูเหมือนเข้มงวด แต่ก็เป็นความเข้มงวดที่ใช้ “เหตุผล” เป็นหลัก หลายครอบครัวรับวัฒนธรรมเลี้ยงลูกแบบตะวันตกเข้ามาแทนวิธีการแบบเดิมๆ หรือหลายครอบครัวก็เลี้ยงลูกมาด้วยวัฒนธรรมเอเชียแต่ผ่อนคลายและอบอุ่น

Myles Tan / Unsplash

ถึงแม้ว่าพ่อแม่ผู้อพยพชาวเอเชียจะไม่ได้มีนิสัยการแสดงออกถึงความรักแบบเดียวกับพ่อแม่ชาวตะวันตกที่มักจะกอด จูบ และแสดงออกถึงความรัก แต่พวกเขาก็มีวิธีแสดงความรักและความอบอุ่นในแบบของตัวเองด้วยการเสียสละชีวิตและเวลาของตัวเอง ทำงานหนักมากขึ้น พ่อแม่ชาวเอเชียบางครอบครัวทำสองงานไปจนถึงสามงาน เพื่อให้มีทรัพยากรเพียงพอที่จะสนับสนุนให้ลูกของพวกเขาสามารถทำตามอย่างที่ใจต้องการ

ความยากจาก “ความแตกต่างทางวัฒนธรรม” กดดันทั้งคนเป็นพ่อแม่และคนเป็นลูก เพราะเมื่อเกิดการโยกย้ายถิ่นฐาน พ่อแม่ที่เกิดและเติบโตในอีกวัฒนธรรมก็จะต้องเผชิญหน้ากับค่านิยม ความคิด ความเชื่อที่แตกต่างจากเดิม ขณะที่คนเป็นลูกที่เกิดในดินแดนหลังอพยพก็จะติดอยู่ตรงกลางระหว่างวัฒนธรรมที่สืบทอดกันมาในบ้าน กับวัฒนธรรมหลักของสังคมที่พวกเขาเติบโตขึ้นมา จนบางครั้งส่งผลกระทบต่อสภาพจิตใจของเด็ก ๆ

ส่วนหนึ่งของงานวิจัยผลกระทบของวัฒนธรรมที่ไม่ลงรอยกันในหมู่เด็กฮิสปานิกและเอเชียนที่พ่อแม่อพยพมา บอกว่า ช่องว่างทางวัฒนธรรมอาจจะส่งผลกระทบเชิงลบต่อสภาพจิตใจ โดยเฉพาะโรคซึมเศร้าในหมู่อเมริกันเชื้อสายเอเชีย

ดังนั้น ในทางหนึ่ง Asian Parents Be Like ได้ช่วยสะท้อนมุมที่ตลกร้ายในชีวิตของเหล่าเด็ก ๆ ที่มีพ่อแม่ชาวเอเชียให้เห็นว่า พวกเขาจะต้องเจอกับสถานการณ์ยากลำบากอะไรบ้าง ต้องเจอกับความเข้มงวดและความกดดันในการแบกรับความคาดหวังของครอบครัวขนาดไหน ทั้งเป็นแนวทางและกระจกที่ช่วยให้คนเป็นพ่อแม่ได้สะท้อนพฤติกรรมของตนเองที่มีต่อลูกๆ และเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเหล่านั้นเพื่อความสุขของลูกแทน

ในอีกทางหนึ่ง Asian Parents Be Like ก็ได้สะท้อนความแตกต่างหลากหลายของพ่อแม่ชาวเอเชียว่า ในหลาย ๆ บ้าน ท่ามกลางเสียงดังและหน้าเชิด ๆ ของคนเป็นพ่อแม่ก็มีความรัก ความห่วงใย และความผูกพันมากมายอยู่ในนั้น Asian Parents Be Like จึงไม่ใช่แค่เทรนด์ TikTok แต่ว่าเป็นพื้นที่แลกเปลี่ยนประสบการณ์ระหว่างคนที่มีเรื่องเล่าเหมือนกัน คล้ายกัน หรือแตกต่างกัน ให้มาร่วมหัวเราะไปด้วยกันและปลอบโยนกันและกันจากเรื่องราวเจ็บปวดใจในวัยเด็กนั่นเอง

ภาพ : ตามเครดิต

ที่มา : บทความ “23 Annoying Things Asian Parents Say or Do” โดย Syed Amirul จาก eduadvisor.my
บทความ “24 Things That Are Too Damn Real For People Raised By Asian Parents” โดย Isha Bassi จาก buzzfeed.com
บทความ “Parenting Style in Asian American Culture and Its Effects on Mental Health” จาก psychcentral.com
รายงาน “The Effect of Dissonant Acculturation and Parents-Children Conflict on Depression Among Hispanic and Asian Immigrant Adolescents” โดย Haeran Song จาก sswr.confex.com
บทความ “Looking Behind the Myths of Asian American Parenting” โดย Charles Whitaker จาก crownschool.uchicago.edu
บทความ “Are all Asian-heritage parents ‘Tiger Parents’?” โดย Linda P. Juang จาก apa.org
บทความ “Outward affection wasn’t part of my culture growing up. I have made a different decision as a mother” โดย Tracey Cheung จาก theguardian.com
บทความ “Strict Parenting: Not Just A South Asian Thing” จาก india.com

เรื่อง : Techa S.