รู้จัก 3 นวัตกรรมรักษาความสดใหม่ ให้ดอกไม้มีชีวิต

ในโอกาสอันแสนพิเศษ ปฏิเสธไม่ได้เลยว่า ของขวัญได้กลายเป็นอีกหนึ่งสิ่งในการแสดงออกถึงความรักและความหวังดีให้กับทุก ๆ ความสัมพันธ์ ไม่ว่าจะเป็นครอบครัว เพื่อน หรือคนรัก และสิ่งที่อาจขึ้นมาเป็นตัวเลือกแรก ก็คงหนีไม่พ้น “ดอกไม้สด” แสนสวยสักหนึ่งช่อ ที่ผู้ให้หวังจะสร้างความประทับใจและเป็นอีกหนึ่งวิธีในการแสดงความรักที่แสนงดงามและเปี่ยมความหมายสำหรับผู้รับอีกด้วย 

ทว่าในยุคที่อุตสาหกรรมดอกไม้ซึ่งถือว่าเป็นพืชเศรษฐกิจที่กำลังเติบโต บวกกับนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่กำลังก้าวหน้าจนเอาชนะข้อจำกัดเดิม ๆ ของมนุษย์ได้อย่างรวดเร็ว ทำให้เกิดทางเลือกใหม่ ๆ ที่มาช่วยแก้ปัญหาของการขนส่งดอกไม้ในแบบเดิม ๆ อย่างการที่ดอกไม้ได้รับความเสียหาย บอบช้ำ หรือเหี่ยวเฉาก่อนจะถึงมือผู้รับ ทั้งนี้ก็เนื่องจากอุตสาหกรรมดอกไม้แบบดั้งเดิมได้รับการปรับปรุงและพัฒนาให้เข้ากับเทคโนโลยีสมัยใหม่ ซึ่งเป็นการผสมผสานเทคโนโลยีเข้ากับการจัดส่งดอกไม้ “คิด” จะพาไปทำความรู้จักกับ 3 นวัตกรรมที่ใช้ในการบรรจุดอกไม้เพื่อขนส่ง ตั้งแต่ขั้นของการเก็บเกี่ยวไปจนถึงการนำไปยังมือผู้รับ ที่ไม่เพียงสร้างความประทับใจ คงความหมายและคุณค่า แต่ยังรักษาไว้ซึ่งความสดใหม่ และยืดอายุการใช้งานให้กับดอกไม้ได้อย่างน่าทึ่ง

01 Dry - C เทคโนโลยีควบคุมความชื้นของดอกไม้ 
เทคโนโลยีชนิดนี้เป็นที่รู้จักกันดีในอุตสาหกรรมอื่น ๆ แต่ไม่ใช่กับอุตสาหกรรมดอกไม้ ฟาร์ม Pablo Bazzani of Plazoleta ในประเทศโคลอมเบียแห่งนี้ ได้กลายเป็นฟาร์มแห่งแรกของโลกที่ใช้นวัตกรรม Dry - C กับไม้ตัดดอก ซึ่งเป็นนวัตกรรมใหม่ที่ช่วยควบคุมอุณหภูมิและความชื้นของดอกไม้ก่อนที่จะไปถึงขั้นตอนในการจัดส่ง เทคโนโลยีนี้จะช่วยในการจัดการดอกไม้ให้อยู่ในสภาพที่เหมาะสมที่สุดก่อนจะต้องไปเผชิญกับความท้าทายระหว่างการเดินทาง ซึ่งอาจส่งผลต่อคุณภาพและความสดใหม่ของดอกไม้ได้ 

ฟาร์ม Pablo Bazzani กล่าวถึงเหตุผลที่เลือกใช้เทคโนโลยี Dry -C ว่า เนื่องจากการขนส่งดอกไม้อยู่นอกเหนือจากการควบคุมของเรา รวมไปถึงการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ หรือระยะเวลาการขนส่งที่ยาวนานในตู้คอนเทนเนอร์ทางทะเล ที่อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพของดอกไม้

และด้วยการสนับสนุนจากบริษัทสัญชาติดัตซ์หลายแห่ง ทำให้ที่นี่ได้เริ่มพัฒนาและใช้เทคโนโลยี Dry - C ที่เหมาะกับไม้ตัดดอกในฟาร์ม ซึ่งใช้ระยะเวลาในการทดลองนานกว่า 6 เดือน ในการกำหนดสายพันธุ์ที่แตกต่างกัน 

วิธีการใช้งานคือ หลังจากที่ดอกไม้ถูกตัด ดอกไม้เหล่านั้นจะถูกนำไปควบคุมอุณหภูมิหลังการเก็บเกี่ยวในทันที และเมื่อดอกไม้ถูกจัดวางเข้าที่เรียบร้อยแล้ว ภายในห้องจะถูกลดอุณหภูมิลงจนเหลือ 4 องศาเซลเซียส เพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับการให้ความชุ่มชื้น และการบรรจุห่อภายใต้การควบคุมอุณหภูมิและบรรยากาศ ในช่วงท้ายของกระบวนการ บรรจุภัณฑ์ทั้งหมดจะถูกส่งผ่านไปที่ห้องพิเศษ ซึ่งจะทำให้ดอกไม้เย็นลงถึง 2 องศาเซลเซียสอีกครั้ง ก่อนจะถูกขนส่งไปจนถึงมือลูกค้ารายสุดท้าย โดยเทคโนโลยีชนิดนี้ยังทำให้ดอกไม้ทนทานต่อความล่าช้าและอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงขณะเดินทาง

จากข้อมูลของฟาร์ม Pablo Bazzani กล่าวว่า Dry - C ทำงานได้อย่างดีเยี่ยมกับดอกไม้ทุก ๆ สายพันธุ์ และให้ผลลัพธ์อันโดดเด่นโดยเฉพาะกับดอกอัลสโตรมีเรีย ดอกลิโมเนียม และดอกลิวคาเดนดรอน เป็นต้น

02 Drone Flower Deliveries โดรนจัดส่งดอกไม้
ในยุคที่ความเร็วและประสิทธิภาพของสินค้าเป็นสิ่งสำคัญ โดรนอาจเป็นตัวเลือกหนึ่งในการใช้จัดส่งสินค้าประเภทที่บอบบางอย่างดอกไม้ เทคโนโลยีสุดอัจฉริยะนี้ไม่เพียงแต่รับประกันเวลาการจัดส่งที่รวดเร็วเท่านั้น แต่ยังช่วยลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซน์เมื่อนำไปเทียบกับวิธีแบบดั้งเดิม นอกจากนี้ การใช้โดรนในการจัดส่งดอกไม้ ยังอาจเป็นวิธีการแสนโรแมนติกที่ทำให้ผู้รับประทับใจเพิ่มมากขึ้นอีกด้วย

ระบบการส่งสินค้าของ Drone Flower Deliveries ได้รับการออกแบบมาเพื่อรองรับสินค้าที่มีความละเอียดอ่อน เช่น ดอกไม้ โดยสตาร์ทอัปรายหนึ่งได้พัฒนาบรรจุภัณฑ์พิเศษที่ช่วยรักษาอุณหภูมิและความชื้นที่เหมาะสมสำหรับดอกไม้ระหว่างการขนส่ง เพื่อให้มั่นใจได้ว่า ดอกไม้จะยังคงอยู่ในสภาพที่สมบูรณ์ นอกจากจะเป็นเทคโนโลยีที่จัดส่งสินค้าได้อย่างรวดเร็วแล้ว ยังรับประกันเรื่องความสวยงาม และความสดใหม่ของดอกไม้ เพื่อสร้างความประทับใจสูงสุดและกระชับความสัมพันธ์อันแสนพิเศษระหว่างผู้ให้กับผู้รับอีกด้วย

ความพิเศษของการขนส่งโดยโดรน คือการเป็นเทคโนโลยีที่มีความแม่นยำในเรื่องของพื้นที่ จึงสามารถจัดส่งในสถานที่เฉพาะที่ที่เข้าถึงได้ยาก และยังสามารถใช้เป็นตัวช่วยเพื่อจัดเซอร์ไพร์สในสถานที่กลางแจ้ง ซึ่งเป็นตัวเลือกหนึ่งสำหรับผู้ที่ต้องการส่งดอกไม้ให้รวดเร็วทันใจ การใช้โดรนในการขนส่งดอกไม้จึงถือเป็นอีกก้าวหนึ่งของความยั่งยืน เนื่องจากช่วยลดการใช้ยานพาหนะทั่วไปที่ใช้พลังงานมากกว่า และลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก เพื่อเพิ่มความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ไปพร้อมกับการกำหนดนิยามใหม่สำหรับการให้ของขวัญ 

03 Modified Atmosphere Packaging (MAP) เทคนิคสมัยใหม่ในการดัดแปลงบรรยากาศในบรรจุภัณฑ์
เทคโนโลยีการบรรจุดอกไม้สดไม่ควรจำกัดอยู่เพียงรูปแบบบรรจุภัณฑ์แบบดั้งเดิม แต่ควรจะผสมผสานกับเทคโนโลยีที่ช่วยเก็บรักษาความสด เช่น เทคโนโลยีในการควบคุมอุณหภูมิ หรือเทคโนโลยีควบคุมความชื้น และเทคนิคสมัยใหม่ในการดัดแปลงบรรยากาศของบรรจุภัณฑ์ (MAP)

หลังการเก็บเกี่ยวไม้ตัดดอก MAP ถือเป็นเทคโนโลยีที่มีความสำคัญเป็นอย่างมากในการรักษาคุณภาพ โดยการชะลอการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาของดอกไม้ เนื่องจากการหายใจของไม้ตัดดอกจะเป็นตัวเร่งกระบวนการสลายของดอกไม้ หรือทำให้ดอกไม้เหี่ยวเฉาเร็ว บรรจุภัณฑ์สมัยใหม่จึงต้องมีเทคนิค MAP เพื่อดัดแปลงบรรยากาศภายในบรรจุภัณฑ์ ซึ่งเป็นวิธีการสร้างสภาพแวดล้อมในบรรจุภัณฑ์ให้มีก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์สูงและออกซิเจนต่ำ ซึ่งจะทำหน้าที่เป็นตัวช่วยลดความเข้มข้นในการหายใจของดอกไม้ และก๊าซเอทิลีนที่ได้ชื่อว่าเป็นฮอร์โมนที่สำคัญของพืชในการควบคุมการเติบโตเมื่ออยู่ในสภาวะที่ไม่เหมาะสม

 วิธีที่นิยมใช้มากที่สุดในการชะลอความเหี่ยวเฉาของดอกไม้ก็คือการลดออกซิเจนตามธรรมชาติ ซึ่งขึ้นอยู่กับการหายใจของดอกไม้ โดยวิธีนี้ปริมาณของก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์จะเพิ่มขึ้น ในขณะที่ปริมาณก๊าซออกซิเจนจะลดลง เนื่องจากถูกสร้างขึ้นมาเพื่อปรับสมดุลของก๊าซในบรรจุภัณฑ์ 

นอกจากนี้ การทำให้ MAP มีเสถียรภาพ สามารถทำได้โดยการบรรจุดอกไม้ที่ตัดแล้วลงในพลาสติกที่ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และก๊าซออกซิเจนสามารถซึมผ่านได้ โดยความเข้มข้นของก๊าซทั้งสองชนิดดังกล่าวภายในบรรจุภัณฑ์ระหว่างการเก็บรักษา รวมถึงการรักษาสมดุลของน้ำในก้านดอก มีผลในการตอบสนองของดอกไม้ MAP จะเป็นตัวยับยั้งการเปลี่ยนแปลงของดอกไม้ ทั้งสี กลีบดอก และการเหี่ยวเฉา

วิธีนี้มีกระบวนการที่ง่ายและค่าใช้จ่ายไม่สูง แต่ฟิล์มของบรรจุภัณฑ์จะต้องมีประสิทธิภาพ และสามารถเป็นตัวกั้นก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ เพื่อรักษาระดับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์สูงที่อยู่รอบ ๆ ดอกไม้ ซึ่งก็ควรมีก๊าซออกซิเจนซึมผ่านในระดับที่เหมาะสมเช่นกัน อย่างฟิล์มโพลีโพรพิลีนที่ได้รับการพัฒนาจากประเทศญี่ปุ่นในด้านคุณสมบัติที่ให้ความชุ่มชื้นพร้อมกับเป็นเกราะป้องกันให้กับดอกไม้ได้

อย่างไรก็ตาม เทคโนโลยี MAP แสดงให้เห็นถึงผลลัพธ์ที่น่าพึงพอใจในการรักษาคุณภาพและยืดอายุการใช้งานของดอกไม้ ทั้งดอกคาร์เนชัน ดอกกุหลาบ และดอกลิลลี่ รวมทั้งได้รับการพิสูจน์แล้วว่าสามารถช่วยยืดระยะเวลาและเก็บรักษาดอกไม้ โดยไม่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพทางธรรมชาติหลังจากการเก็บเกี่ยว

นวัตกรรมต่าง ๆ มีจุดมุ่งหมายในการออกแบบและคิดค้นขึ้นมาเพื่อรักษาคุณภาพและยกระดับการใช้งานที่พัฒนาขึ้นจากวิธีในแบบดั้งเดิม เช่นเดียวกับนวัตกรรมการเก็บรักษาดอกไม้ที่นอกจากจะตอบสนองความต้องการของมนุษย์ที่ยังคงหลงใหลในความสวยงามของดอกไม้ และปรารถนาจะเก็บความสดใหม่เอาไว้นาน ๆ แล้ว นวัตกรรมเหล่านี้ยังเป็นเสมือนสัญลักษณ์และการผลิบานเพื่อก้าวไปสู่อนาคตอีกด้วย

ที่มา : บทความ “New tech keeps flowers fresh from harvest to shipping” โดย Ethiopian Horticulture Producer Exporters Association (EHPEA)
บทความ “Tech-Infused Flower Delivery: Startups Revolutionizing the Floral Industry” โดย Ronnygrangegreat
บทความ “Modern Packaging Technologies Application in Flower Preservation” โดย Labthink 
บทความ “An analysis of conventional and modern packaging approaches for cut flowers” โดย National Library of Medicine
บทความ “บรรจุภัณฑ์ดัดแปลงบรรยากาศคืออะไร” โดย express plaspack
บทความ “เอทิลีนคืออะไร” โดย Organic Design

เรื่อง : ณัฐนิธิ ประเสริฐแท่น